Pueʹrrvââjjmõõžž da tiõrvâsvuõđ oouʹdummuš

Pueʹrrvââjjmõõžž da tiõrvâsvuõđ oouʹdummuš lij toiʹmmjummuš, koon täävtõssân lij lââʹzzted narood pueʹrrvââjjmõõžž da tiõrvâsvuõđ di ǩeeʹʒʒeed tiõrvâsvuõttjeärtõõzzid. Määŋgsuârggsaž, oʹnnstam pueʹrrvââjjmõõžž oouʹdummuš ooudald toiʹmmjeei rajjsid, silttummuž, riʹjttjeei kääzzkõõzzid da pueʹrrvââjjmõõžž oouʹdeemtuâj resursâʹsttem.
 
Toiʹmmjeei rajjsi tuejjummšest lij vääžnai tõt, što pueʹrrvââjjmõõžž da tiõrvâsvuõđ oouʹdummuž jååʹđtummuž, koordinaatio da plaanid siiʹsǩââʹttet vueʹssen väʹlddkååʹdd, vuuʹdi da kooʹddi pueʹrrvââjjam- da staanvuõttplaanummuž. Ohjjeep da tuärjjeep tän lääʹjjmeâldlaž õõlǥtõõzz teâuddmõõžž jeäʹrbi mieʹldd kooʹddi pueʹrrvââjjmõõžž da tiõrvâsvuõđ oouʹdummuž õhttvuõttoummi säimmõõzz veäkka.

Pueʹrrvââjjmõõžž, tiõrvâsvuõđ da staanvuõđ oouʹdummuš lij määŋgai toiʹmmjeeʹji õhttsaž tuâjj. Tuärjjeep da ohjjeep tuâj kooʹddin. Lââʹssen tuejjeep pueʹrrvââjjmõõžž da tiõrvâsvuõđ oouʹdummšest õhttsažtuâj vooudlaž da väʹlddkååddlaž toiʹmmjeeʹjivuiʹm. Pueʹrrvââjjmõõžž da tiõrvâsvuõđ oouʹdummuš lij määŋgsuârggsaž, vaaldâšmsueʹrǧǧraaji rââst mõõnni da tåʹlǩ siõm vueʹzz pueʹrrvââjjmõõžžâst puuʹtʼtet sosiaal- da tiõrvâsvuõttkääzzkõõzzin. 

Mij tåimmsueʹrj (mättʼtõs- da kulttuur-, sosiaal- da tiõrvâsvuõtt-, peälštem- da pirrõståimm, pirrõstiõrvâsvuõtt, reâuggsuõjjlummuš di alkoholvaaldâšm) vueiʹtlvâʹstte kooʹddi pueʹrrvââjjmõõžž, tiõrvâsvuõđ da staanvuõđ oouʹdummuž veiddsõs da määŋgsuârggsaž õhttsažtuâj ohjjummuž da tuärjjummuž. Tåimmap jeeʹresnallšem pääiklaž da vooudlaž säimmõõzzin di tuärjjeep pueʹrrvââjjmõõžž da tiõrvâsvuõđ oouʹdummuž toimmupiijjmõõžžâst. Seuʹrrjep da vaaiktep pueʹrrvââjjmõõžž da tiõrvâsvuõđ oouʹdummuž kääzzkõõzzid.