Cõggi peäʹnectuâjj
Plaaneep, ohjjeep da ooudâs viikkâp cõggi peäʹnectuâj kooʹddin da vuuʹdin õhttsažtuâjast jeeʹres veʹrǧǧniiʹǩǩi-, vuʹvddtoiʹmmjeeʹji- da organisaatioivuiʹm. Sosiaal- da tiõrvâsvuõttministeria jååʹđat väʹlddkååddlânji cõggi peäʹnectuâj, ko däs Tiõrvâsvuõđ da pueʹrrvââjjamstrooiʹtel ohjjad di ooudâs veekk.
Meersaž cõggi peäʹnectuâj tåimmprogramm teâudd lääʹjj cõggi peäʹnectuâj jäʹrjstummšest. Tåimmprogramm âânn seʹst vuʹvddvaaldâšmkonttâr meâldlaž toimmupiijjmõõžž da täävtõõzzid tuõjju.
Ohjjeep da tuärjjeep cõggi peäʹnectuâj vooudlânji. Cõggi peäʹnectuõjju lij tuejjuum vooudlaž koordinaatiooʹje vuâđđõõvvi mall, koʹst vuʹvddvaaldâšmkonttrin lij kõskksaž rool.
Vuʹvddvaaldâšmkonttâr
- ohjjee tåimmvuuʹdez cõggi peäʹnectuâj
- plaanee da ooudâs veʹǩǩe tõn õhttsažtuâjast jeeʹres veʹrǧǧniiʹǩǩi- da õutstõõzzivuiʹm
- tuärjjee tåimmvuuʹdez kooʹddid cõggi peäʹnectuâj tuejjummšest da ooudâs viikkmest.
Vuʹvddvaaldâšmkonttri tääʹrǩmõs ohjjummuž da tuärj kuånst lie
- kooʹddin toiʹmmjeei õhttvuõttoummi säimmõõzz tuõʹllʼjummuš
- ooudpeäʹlnn tuejjuum vuåppmõš, ohjjummuš da kooʹddin jeällmõõžž
- vooudlaž vueʹǩǩteâđai da vuâmmšõõzzi noorrmõš
- õhttsažtuâjjsåbbar da škooultõõzz.
Juõʹǩǩ vuʹvddvaaldâšmkonttrest lij pâʹjjtaʹrǩǩeei, koon õhttân tuâjjvuʹvdden lij cõggi peäʹnectuâj koordinâʹsttem, ohjjeem da ooudpeäʹlnn tuejjuum vuåppmõš vuuʹdstes. Suu tuärjjan toiʹmmai vooudlaž vaaldâšmsueʹrǧǧraaji rââst mõõnni tuâjj-joukk, koon tuâjaid koʹlle cõggi peäʹnectuâj oouʹdummuš, seuʹrrjem da ärvvtõõllâm di vooudlaž koordinaatio tuärjjeem.
Kooʹddin lij lääʹjjmeâldlaž õõlǥtemvuõtt cõggi peäʹnectuâjast. Ohjjeep tän lääʹjjmeâldlaž õõlǥtõõzz teâuddmõõžž. Määŋgsuârggsaž, oʹnnstam cõggi peäʹnectuâjj ooudald toiʹmmjeei rajjsid, silttummuž, riʹjttjeei kääzzkõõzzid da cõggi peäʹnectuâj resursâʹsttem.
Cõggi peäʹnectuâjj lij peäʹnci šõõddtem hääitai cõggmõš da ǩieʹppummuš. Täävtõssân lij ǩieʹppeed peäʹnci kõõččâm, vuäǯǯamvuõđ, taʹrjjeem da peäʹnechääitaid. Tän lââʹssen haaʹleet oouʹdeed tiõrvâsvuõđ, staanvuõđ da pueʹrrvââjjmõõžž.
Cõggi peäʹnectuâjj kuâskk alkohool, vuäivvõõttâmaunnsid, tääbbaǩ da jeeʹres vuäivvõõttâm diõtt õnnum aunnsid. Teäʹǧǧspeâllčõnnsallašvuõtt da jeeʹres tååimlaž čõnnsallašvuõđ koʹlle še tuõjju.