Njuámmoo elleetavdâ
Suomâst njuámmoo elleetaavdâi tile lii tääl pyeri. Mist iä tiettuu ollágin maaŋgah eres riijkâin táváliih ellei njuámmoo taavdah. Ko mottoom njuámmoo taavdân tijpâliih tavdâmeerhah huámášuvvojeh, te riämmoo tállán tutkâđ já väldiđ čáittusijd, vâi máhđulâš taavdâ kyeddee fättejuvvoo nuuvt jotelávt ko máhđulâš já tavdâ räijejuvvoo. Taat kuáská sehe päikki- já vildâelleid, ko maaŋgah taavdah njuámmojeh sierâ elleešlaajâi kooskâst.
Njuámmoo taavdâi tavdâmeerhah pyehtih leđe uáli mulsâšuddeeh, já motomeh taavdah pyehtih leđe merhâttemeh. Tondiet puoh táváliist spiekâsteijee aašijn elleepopulaatiost kalga almottiđ elleituáhtárân.
Almoot, jis tun huámášah
- táváliist spiekâsteijee tavdâmeerhâid ellein
- tehálijd nubástusâid ellei lattimist
- tehálijd nubástusâid ellei pyevtitteijeevuođâst
- čielgiimettum jamâlâšvuotâ
- ennuv pyeccee tâi jáámmám elleeh häävild.
Almoot jieijâd eeppidmijn njuolgist kieldâelleituáhtárân.
Rahttât muštâliđ
- ellei toollâmsaje tâi kavnâmsaje sajaduv
- päikkiellei omâsteijee ohtâvuotâtiäđuid
- tavdâmeerhâid uážžum tâi jáámmám ellei lovo
- tavdâmeerhâi pirrâ
- láá-uv eres elleeh peessâm kuoskâttâsân pyeccee tâi jáámmám elleiguin
- láá-uv tain huámmášum tavdâmeerhah.
Kieldâelleituáhtár totká elleid já váldá tarbâšlijd čáittusijd. Kieldâelleituáhtárij ohtâvuotâtiäđuh kávnojeh kieldâi nettisiijđoin. Kieldâelleituáhtár almoot tavdâiäpádâsâin mijjân kuávluhaldâttâhvirgádâhân, já mij riemmâp toimáid máhđulii epidemia čielgâdem várás.